Intervisie geeft tijd en ruimte aan reflectie

01-09-2022, artikel Karin Peperkamp

Intervisie is een belevenis. Collega’s groeien dichter naar elkaar toe. Ze leren van elkaar en groeien samen in hun professie. Het is bijzonder om samen een casus van iemand te bespreken op een vertrouwelijke en verdiepende wijze. En het is ook zeker waardevol om zo aan een ander te mogen bij dragen. De intimiteit en saamhorigheid die dat geeft maakt intervisie zo bijzonder.

De term intervisie wordt voor veel bijeenkomsten gebruikt: van gezamenlijke klaaguurtjes; door managers begeleide klantbesprekingen; tot collegiale uitwisseling van tips en ervaringen. Maar voor mij zit de kracht van intervisie in het gebruik maken van de onderzoekende en betrokken aandacht van een vaste groep collega’s. Een goede intervisie vraagt om openheid, vertrouwen, zelfreflectie en een vaste structuur. De bespreking van een probleem/ casus krijgt zo de diepgang en aandacht die nodig is om tot een bevredigende oplossing te komen.

Waarom intervisie?

Je kunt je afvragen waarom je voor reflectie de hulp van een groep collega’s nodig hebt? Een lange wandeling, van-je-afpraten thuis of een goed gesprek met een collega. Dat werkt toch net zo goed?

In mijn ervaring is het bespreken van een probleem met een goede vriend of collega, vaak gericht op herkenning zoeken voor jouw kijk op het probleem.  Wellicht krijg je goede raad of een oplossing aangereikt. Maar hoe vaak krijgen we geen goedbedoelde adviezen die net niet echt de kern van het probleem raken, of die niet passen bij jouw stijl van opereren.

Met intervisie zijn we erop uit om tot een diepere laag van zelfreflectie te komen. De onderzoekende houding van je collega’s en de gestructureerde aanpak brengen je verder, op een ander en dieper spoor.

De kunst van het bevragen

Bij intervisie staat niet zozeer het werkprobleem ter discussie als wel de vraag ‘hoe ga ik effectiever met een werkprobleem om?’ Dit vergt kritisch durven kijken naar jouw wijze van werken: reflectie op jouw functioneren. Het uitgangspunt bij intervisie is dat jij zelf alle wijsheid en antwoorden al in huis hebt.

Je mede-intervisanten helpen met het helder krijgen van jouw functioneren aan de hand van een concreet issue. Elke mede-intervisant denkt met je mee en bevraagt jou vanuit zijn eigen referentiekader en invalshoek. Met behulp van deze methodiek van vragen en doorvragen, krijg jij een helder en breder zicht op het vraagstuk. Je maakt dus gebruik van elkaars kwaliteiten en ervaringen. En natuurlijk krijg je ook adviezen en tips. Dit is een vast onderdeel van elke intervisiemethodes. Maar uitgangspunt is dat je zelf nieuwe mogelijkheden of oplossingen ontdekt die bij jouw passen.

Essentieel voor een goed functionerende groep is dat er een sfeer van veiligheid en vertrouwen is. Succesvolle intervisie vraagt open staan voor elkaar, je kwetsbaar kunnen opstellen, actief luisteren, goed doorvragen en bereid zijn je in te leven in de ander. Via de intervisie methode werk je aan je vermogen tot (zelf)reflectie.

Een effectieve methode

Intervisie is een effectieve methode waarin je de tijd, rust en afstand neemt tot de dagelijkse drukte. De mogelijkheid om issues te bespreken waarbij je collega’s meedenken, je helpen en niet in de val lopen van vlot bedachte oplossingen. Zo verhelder je gezamenlijk een casus. Door de input van je mede-intervisanten word je aangemoedigd om er effectief mee aan de slag te gaan.

Begeleidde intervisie

Succesvol zijn als intervisiegroep vraagt dat we allereerst veiligheid creëren, onderling vertrouwen laten groeien en opbouwend en bekrachtigend gaan communiceren. Een startende intervisiegroep heeft hier serieus werk in te verrichten.

De afgelopen jaren heb ik als intervisor van veelvuldig groepen hierin mogen begeleiden. Ik geniet van het proces van collega’s die naar elkaar toe groeien, de intimiteit die ontstaat en de diepgang van de gesprekken. Altijd zijn het zeer prettige en waardevolle sessies, waar ruimte is voor een lach en een traan, aandacht voor elkaar en respect voor elkaars eigenheid en gevoeligheden. 

Wil je ook intervisie begeleiding krijgen, of heb je al een intervisie groep en zijn jullie toe aan een verdieping of een opfrissing. Neem contact op.

Karin Peperkamp
Trainer/coach/intervisor

Inspiratie doe je op door rust & afstand te nemen,
én doelbewust te reflecteren & vernieuwen  

Mijn nichtje is op dit moment aan het rondreizen in Afrika. Ze heeft in verband met de Corona-maatregelen een half jaar onbetaald verlof moeten nemen en gebruikt dat om lekker op reis te zijn. Een sabbatical noemt ze het.

15-03-2022 Ik geloof echter dat een sabbatical niet alleen gaat over afstand nemen van je dagelijkse leven; door bijvoorbeeld op reis te gaan. Met de rust en ruimte die je daarmee creëert in je leven, zul je ook rust en ruimte in je hoofd krijgen. Maar vernieuwing en inspiratie vraagt toch wat meer. Terug van je reis kun je zo weer vervallen in de oude vertrouwde waan van de dag.

Hoe wordt een sabbatical daadwerkelijk beschreven?

Het woord sabbatical komt oorspronkelijk uit de bijbel. In het oude testament wordt er over de sabbat gesproken als een opdracht om elk zevende jaar de akkers niet te bewerken, maar het land te laten rusten. Het sabbatsjaar is aan de Heer gewijd. Net zoals de sabbat-zaterdag in het Joodse geloof en de zondagsrust bij Christenen. Sabbat staat voor rust, herstel en het voeden van het organisme. Het idee erachter is dat het land of de mens die niet regelmatig een herstelperiode inlast, uitgeput zal raken en na een tijd niets meer zal produceren.

Dus ja, het herstel van de mens, daar is rust voor nodig. Maar het voeden van het organisme of te wel het voeden van onze geest en ziel, dat vraagt wat doelgerichter en bewuster je rustperiode invullen. Hoe goed zijn we daarin als Nederlandse werknemers en -gevers? Een beetje doorzoeken op internet, levert alleen sabbatical regelingen op bij Nederlandse universiteiten. Tenminste als het gaat om door werkgevers geïnitieerd en bekostigd verlof ten behoeve van het bevorderen van de inzetbaarheid en professionaliteit.

Universiteiten

De universiteiten van Nederland hebben het idee van de Sabbatical Leave uit Amerika overgenomen. Zij richten zich inderdaad vooral op het hernieuwen: nieuwe energie, nieuwe ideeën, nieuwe inspiratie, nieuwe ervaringen opdoen. Wetenschappers hebben daartoe zelfs speciale locaties, premies en salarisregelingen. En bovenal heeft een sabbatical leave in hun beroepsgroep een hoge status.

In de arbeidsvoorwaarden van de Universiteit van Utrecht staat het mooi omschreven:

Sabbatical leave is taken to mean an extended period of leave during which the employee devotes attention, either in a general manner or in a focused way, to his or her own employability. When the employee uses saved leave to take sabbatical leave, the employer grants a premium if, in the employer’s opinion, the sabbatical leave is in the university’s best interest.

De sabbatical leave komt ten goede aan de kwaliteit alsmede de employability van de wetenschappelijk medewerkers/docenten.

De Sabbatical periode wordt door academici gebruikt voor research, het schrijven van een boek of een gastdocentschap aan een andere universiteit.

Betaald verlof bevorderd employability

Een periode van agendarust en afstand van je dagelijkse werk, om doelgericht toe te komen aan reflectie, verdieping en hernieuwing. Dit alles betaald door je baas, omdat het je werk (employability) ten goede komt. “….opdat ze zullen terugkeren met hernieuwde vitaliteit, perspectief en inzicht. “(TU Delft).

Ik ben er een warm voorstander van en bepleit dit voor alle sectoren van onze Nederlandse economie. Er zijn zoveel manieren om je werknemers te stimuleren tot tijd voor rust, reflectie en vernieuwing. Werkgevers van Nederland: laat je inspireren door de Universitaire ervaringen.

Jezelf een sabbatical gunnen…. Waarvoor dan?

04-02-2022    Een aantal zomers geleden besloot ik voor mezelf een sabbatical te nemen. Na een intensieve periode van 10 jaar werken als bedrijfstrainer, gunde ik mezelf een half jaar de tijd om bij te komen en nieuwe inspiratie op te doen.

Mijn plannen waren vrij abstract, ik wilde mijn tijd gebruiken om te ‘herbronnen’ zoals sommige dat noemen. Maar op de achtergrond lag ook de behoefte om een nieuw bedrijf te gaan opzetten.

Of te wel, ik wilde me nergens aan vastleggen, vooral geen urgentie inbouwen omdat ik bang was dan niet tot de kern van mijn inspiratie te kunnen komen. Een Canadese vriend van mij, confronteerde mij met een andere interpretatie van een sabbatical, die gangbaar is in hun maatschappij. Hij ziet een sabbatical niet zozeer als een rustperiode, maar vooral als een periode waarin je je ongestoord kan focussen op hernieuwing. Hij wees mij erop dat ik na een half jaar agendaleegte echt niet verder zou zijn gekomen met mijn nieuwe bedrijf als ik daar niet actief en planmatig mee aan de slag zou gaan. Zijn advies kwam er kort gezegd op neer: inspiratie doe je op door rust en afstand, samen te laten gaan met doelbewuste vernieuwing en creatie.

Een prachtig voorbeeld daarvan zie je in de film ‘El Bulli: Cooking in progress http://www.youtube.com/watch?v=m3MV5rvCm_Y

Every year, the restaurant closes for six months. During this time, Adrià and his creative team retire to their cooking laboratory in Barcelona, to create a new menu for the following season. Everything is allowed — except of copying themselves.

Maar ook de volgende clip van Stefan Sagmeister raakte een snaar bij mij over creativiteit en sabbatical. http://www.ted.com/talks/lang/eng/stefan_sagmeister_the_power_of_time_off.html

Geïnspireerd hierdoor, ben ik die augustus vol aan de slag met het opzetten van Make a Break. Ik genoot elke dag van het feit dat ik mijn handen vrij had, om me helemaal te kunnen focussen op de start van Make a Break. En de inspiratie en nieuwe ideeën kwamen inderdaad op, doordat ik stapsgewijs aan het toewerken was naar een nieuwe start.